Αλήθεια, αναρωτήθηκε κανείς, σήμερα, που μπορεί να ακουμπήσει ο Άρρωστος; Που μπορεί να προσφύγει για να βρει την υγειά του; Πώς διεκπεραιώνει την ιατρική επιστήμη ο γιατρός και που βρίσκει την υγεία του ο άρρωστος;
Ανέκαθεν, στην ιστορία της ιατρικής επιστήμης από την εποχή του Ιπποκράτη, η σχέση ανάμεσα στο γιατρό και στον ασθενή ήταν μια δυνατή Ανθρώπινη Σχέση.
Ο δεσμός που αναπτύσσεται στη σχέση ασθενή και γιατρού, όταν ο πρώτος εναποθέτει τη ζωή του και ο δεύτερος νιώθει την ιδιαίτερη ευθύνη αυτής, οριοθετεί μια επαγόμενη αμοιβαία εμπιστοσύνη που κορυφώνεται στην ίαση.
Ακόμη και σε νοσήματα που ίαση δεν υπάρχει, ο ασθενής ξέρει ότι υπάρχει ο γιατρός του: είναι εκεί σε ό,τι και αν του συμβεί για να ακουμπήσει και να ανακουφίσει τον πόνο του.
Αυτή η πανανθρώπινη σχέση, που επί πολλούς αιώνες αποτέλεσε το εφαλτήριο της θεραπείας μέσα από τον ανθρωπισμό και τη γνώση, σήμερα κλονίζεται περισσότερο από ποτέ. Τη στιγμή που ο ασθενής κατακλύζεται από μια αδυσώπητη επικοινωνιακή τρομολαγνία του "άκαρδου" γιατρού φακελάκια, του γιατρού υπερσυνταγογράφου, του γιατρού απάνθρωπου που θέλει να εκμεταλλευτεί τον ασθενή, πως ο ασθενής να εμπιστευθεί το θεράποντα γιατρό στη διάγνωση και στη θεραπεία; πως να ακολουθήσει τη σωτήρια συμβουλή του γιατρού του, αφού φρόντισαν ανεύθυνα κάποιοι να χαθεί η εμπιστοσύνη σε αυτόν που θα μπορούσε να θεραπεύσει;
Η αμφιβολία του ασθενή προς το γιατρό, ως προς τη διάγνωση ή τις θεραπευτικές επιλογές ή τη φαρμακευτική αγωγή, δρα καταλυτικά και καταστροφικά στην υγεία και στη θεραπεία του αρρώστου.
Ο ασθενής αμφιταλαντεύεται, αμφισβητεί τη διάγνωση του γιατρού, απορρίπτει το προτεινόμενο θεραπευτικό σχήμα... και εκεί τελειώνει και η θεραπεία, πριν καλά καλά αρχίσει. Εκεί χάνεται πολύτιμος χρόνος για την υγεία του ασθενή.
Πολλές φορές, ο πολύτιμος αυτός χρόνος δεν αντιστρέφεται, πολλές φορές η ολιγωρία μπορεί να κοστίσει την υγεία και τη ζωή του ασθενή. Γιατί; Ίσως γιατί οι λίγοι επίορκοι δεν τιμωρούνται, ίσως γιατί πολλές φορές, ο Τύπος αλλά και οι ίδιοι οι ιθύνοντες της υγείας μεγιστοποιούν τα γεγονότα και σπείρουν ανεύθυνα την καθολική αμφισβήτηση, χωρίς να προσδιορίζουν ονόματα επιόρκων, με μόνο στόχο την καθολική αμαύρωση του ιατρικού λειτουργήματος.
Σήμερα, απέναντι σε αυτό το φαινόμενο, ο καθένας θα πρέπει να αντιληφθεί και και να αντιδράσει ανάλογα με το ρόλο του. Το κράτος πρέπει να πληρώνει στους λειτουργούς υγείας, έστω και αυτούς τους εξευτελιστικούς μισθούς και τις εφημερίες στην ώρα τους, έτσι ώστε ο γιατρός να μπορέσει να ζήσει, βάσει των αναγκών του, και ως επιστημονική οντότητα και ως κοινωνική υπόσταση.
Όμως, ο ρόλος του γιατρού, είναι να φροντίζει όποιον ασθενή του χτυπά την πόρτα, μέσα από την αγάπη και την αλληλεγγύη, είτε είναι ασφαλισμένος ή ανασφάλιστος, είτε είναι πλούσιος ή φτωχός, είτε είναι έλληνας ή αλλοδαπός: ένα είναι το κοινό γνώρισμα για το γιατρό – είναι άνθρωπος και είναι άρρωστος.
Οι γιατροί φακελάκηδες πρέπει να εκλείψουν. Η ηθική ευθύνη του γιατρού δεν περιορίζεται μόνο στη σωστή εφαρμογή των κανόνων της ιατρικής επιστήμης και της διαχείρισης της νόσου. Ο γιατρός πρέπει πρώτα και πάνω από όλα να είναι Ανθρωπος. Σε αυτή την πανανθρώπινη σχέση του λειτουργού υγείας με τον άρρωστο, είναι ξεκάθαρο ότι αν κάποιοι άνθρωποι δυστυχούν δίπλα μας, αν κάποιοι πεθαίνουν αβοήθητοι, κανένας δε μπορεί να είναι ευτυχισμένος, όπου και αν βρίσκεται.
Ο Ιατρικός κόσμος θα πρέπει να αναλάβει και τις δικές του ευθύνες, στο να διευθετηθεί η σωστή άσκηση του ιατρικού λειτουργήματος σε αυτή την οικονομική κρίση, προκειμένου να αποφευχθεί η ανθρωποκτονική κρίση.
Οι Υπουργοί έρχονται και παρέρχονται, άλλοι κάνουν έργο και άλλοι αφήνουν μόνο καταστροφή. Οι ηγεσίες του Υπουργείου Υγείας είναι εκείνες που θα έπρεπε να καθορίζουν την πολιτική του συστήματος υγείας. Δυστυχώς όμως, οι περισσότερες ηγεσίες έχουν αποτύχει οικτρά στην επίτευξη ισότιμης παροχής υγείας για όλους τους κατοίκους αυτής της χώρας.
Όμως ο σημερινός γιατρός πρέπει, όσο ποτέ άλλοτε, να παραμένει ταγμένος απέναντι στον ασθενή του, στην ασθένεια και στη θεραπεία της. Ο γιατρός είναι ο πρεσβευτής της ιατρικής διακονίας. Είναι ο καθοδηγητής του ασθενή και έχει την αποκλειστική ευθύνη της διάγνωσης και της θεραπείας.
Γι αυτό, το Πάσχα, ας αναλογιστούμε όλοι μας το δρόμο προς την Ανάσταση: να μην αφήσουμε κανέναν ασθενή μας χωρίς ιατρική βοήθεια, όπου και αν βρίσκεται, όσο πλούσιος ή φτωχός και αν είναι. Εμείς, ως Λειτουργοί της Υγείας, καλούμεθα να καλύψουμε όλες τις ανεπάρκειες και τα κενά των πολιτικών, μέσα από το ανθρωπιστικό και επιστημονικό μας πρόσωπο.
Μέσα σε αυτές τις Αναστάσιμες Ημέρες, ο καθένας ας ζήσει την Ανάστασή του.
Γιώργος Πατούλης
Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών