ΠΡΟΣ κ. Ανδρέα Λυκουρέντζο
Υπουργό Υγείας, Πρόνοιας και Κοιν. Αλληλεγγύης
Υπουργείο Υγείας, Αριστοτέλους 17, Αθήνα
Αθήνα, 19/4/2013
Α.Π. 36995
Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Το Δ.Σ. του ΙΣΑ εξετάζοντας την πραγματική κατάσταση στον τομέα της ιατρικής ενημέρωσης και διαφήμισης και μετά από επισταμένη μελέτη της ισχύουσας νομοθεσίας τόσο στην χώρα μας όσο και σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποφάσισε ότι καθίσταται αναγκαία η τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας περί των «επαγγελματικών πινακίδων» των ιδιωτικών φορέων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, αλλά και εν γένει των διατάξεων περί ιατρικής διαφήμισης.
Σημειωτέον ότι η αδράνεια της πολιτείας καθώς η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του Ν.2194/1994 ειδική Πειθαρχική Επιτροπή του ΚΕ.Σ.Υ., για τη διαφήμιση των ιδιωτικών φορέων δεν λειτούργησε ουσιαστικά, έχουν επιφέρει πλήρη αναρχία στον τομέα αυτό, που απάδει του κύρους του ιατρού, της φύσης της ιατρικής ως λειτούργημα και της υγείας ως οιονεί κοινωνικό αγαθό.
Συγκεκριμένα, το νομικό πλαίσιο που αφορά στις «επαγγελματικές πινακίδες» των ιδιωτικών φορέων Π.Φ.Υ. είναι αποσπασματικό. Αφενός για τους ιατρούς εφαρμοστέες ήταν οι διατάξεις του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (Ν 3418/2005- ΦΕΚ Α-287), ενώ αυτές δεν ίσχυαν για τις «ιατρικές εταιρείες», για τις οποίες εφαρμοστέες ήταν οι διατάξεις του άρθρου 6 του ν. 2194/1994 (ΦΕΚ Α'/34) «Αποκατάσταση του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις», όπως ισχύουν σήμερα.
Ως εκ τούτου κρίνεται αναγκαία αφετέρου η ενοποίηση του νομοθετικού πλαισίου για όλους τους φορείς ΠΦΥ ανεξαρτήτως νομικής μορφής, για λόγους ασφάλειας δικαίου και νομιμότητας, αφετέρου η αντιμετώπιση των ιδιωτικών φορέων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας με τρόπο που συνάδει και προς τις διατάξεις της ΚΥΑ 38110/9-9-2002, που έλαβαν χώρα στα πλαίσια περιορισμού της υπαίθριας διαφήμισης και της επιβολής τάξης στις επαγγελματικές επιγραφές που αναρτούνται τόσο από τα φυσικά πρόσωπα όσο και τις πάσης φύσεως εταιρείες, ανεξαρτήτως της δραστηριότητας τους.
Περαιτέρω, όσον αφορά την απαγόρευση της ιατρικής διαφήμισης των φορέων Π.Φ.Υ., η οποία και δεν εμπίπτει στην κατηγορία των διοικητικών περιορισμών που αίρονται με το Ν.3919/2011 (ΦΕΚ 32 τ. Α'), αυτή θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με ένα πλαίσιο εκσυγχρονισμένων διατάξεων, καθώς το ισχύον άρθρο 17 του Ν.3418/2005, περιλαμβάνει υπέρμετρους περιορισμούς αποκλειστικά για τους ιατρούς φυσικά πρόσωπα, με αποτέλεσμα την δυσμενή μεταχείριση τους έναντι νομικών προσώπων. Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε την ασύδοτη διαφήμιση «ιατρικών καρτών» από εμπορικές εταιρείες σε συνεργασία με ιδιωτικές κλινικές, όπως “Ygeia on line” “Ευ Club Εξασφάλιση Υγείας»
Επίσης, θα πρέπει οι ιατρικοί σύλλογοι να έχουν αρμοδιότητα για την επιβολή κυρώσεων επί πάσης φύσεως φορείς πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, που προβαίνουν σε παραβίαση των διατάξεων περί διαφήμισης, και όχι μόνο επί των φυσικών προσώπων - ιατρών επί των οποίων αποκλειστικά οι Ιατρικοί Σύλλογοι έχουν αρμοδιότητα μέχρι σήμερα.
Κατόπιν αυτών σας υποβάλουμε σχέδιο διατάξεων και παρακαλούμε για την προώθηση της σχετικής νομοθετικής ρύθμισης.
Προτεινόμενες διατάξεις σε κατάργηση του άρθρου 17 του Ν. 3418/2005.
«Άρθρο …
Όλοι οι φορείς ΠΦΥ (ιατρεία, διαγνωστικά εργαστήρια, πολυιατρεία) που δραστηριοποιούνται είτε φυσικά πρόσωπα είτε ως νομικά πρόσωπα και ανεξαρτήτως νομικής μορφής, μπορούν να αναρτούν επαγγελματική επιγραφή, στην οποία θα αναφέρεται αποκλειστικά η θέση, η διεύθυνση, η ιατρική ειδικότητα του ιατρού φυσικού προσώπου και οι μόνιμοι αναγνωρισμένοι τίτλοι του στην Ελλάδα και ο αριθμός της άδειας λειτουργίας που του έχει χορηγηθεί από τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο ή την Περιφέρεια και αντίστοιχα η επωνυμία, το αντικείμενο δραστηριότητας νομικών προσώπων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, καθώς και η άδεια λειτουργίας που τους έχει χορηγηθεί από τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο ή την Περιφέρεια, και η οποία θα τοποθετείται είτε στο ισόγειο παράλληλα στην πρόσοψη του κτιρίου με μέγιστο συνολικό ύψος 0,70, είτε στον όροφο όπου έχει την έδρα του ο φορέας και παράλληλα στην πρόσοψη του κτιρίου (μπαλκόνι – εξώστης) με μέγιστη διάσταση 0,70 Χ 3.00 μ., είτε κάθετα με διαστάσεις κατ΄ανώτατο όριο 0,70 Χ 0,70 Χ 0,25 μ. Επίσης, επιτρέπεται η τοποθέτηση πινακίδων των ιδίων διαστάσεων στην ιδιόκτητη πρασιά των ακινήτων με ενιαία χρήση.
Άρθρο …
Επιτρέπεται η ενημέρωση επί της επαγγελματικής δραστηριότητας ιατρού ή εταιρίας με αντικείμενο δραστηριότητας τη λειτουργία ιατρείου, διαγνωστικού εργαστηρίου ή πολυιατρείου με τρόπο που συνάδει στο κύρος και στην επαγγελματική αξιοπρέπεια του ιατρικού λειτουργήματος.
Άρθρο …
Δεν επιτρέπεται η διαφήμιση των ιατρών φυσικών προσώπων και κάθε ιδιωτικού φορέα παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ανεξάρτητα από τη νομική του μορφή, καθώς και οποιαδήποτε προβολή και προπαγάνδα για την παροχή ιατρικών υπηρεσιών, που είτε υποκινείται από τον ίδιο τον ιατρό ή τον φορέα είτε γίνεται με γνώση του, και αποσκοπεί στην προβολή και στην επαγγελματική επικράτηση έναντι των συναδέλφων.
Άρθρο …
Ως διαφήμιση νοείται κάθε ενέργεια συγκριτικής παρουσίασης και έξαρσης πλεονεκτημάτων ενός ιατρού ή φορέα παροχής ΠΦΥ, με κάθε μέσο επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως εντύπων, της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου, των βιβλίων, των φυλλαδίων, των επαγγελματικών καταλόγων κ.λ.π.
Άρθρο …
Ως ενημέρωση νοείται:
1. Η δημιουργία, διάθεση και κυκλοφορία επαγγελματικών καρτών και φυλλαδίων με στοιχεία επικοινωνίας και αναφορά αποκλειστικά της ιατρικής ειδικότητας του ιατρού φυσικού προσώπου, των μόνιμων αναγνωρισμένων τίτλων του στην Ελλάδα, της διεύθυνσης και του τηλεφώνου του, καθώς του αριθμού της άδειας λειτουργίας που του έχει χορηγηθεί από τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο ή την Περιφέρεια. Αντίστοιχα για τα νομικά πρόσωπα, η επωνυμία, το αντικείμενο δραστηριότητας – ιατρικά τμήματα των νομικών προσώπων, καθώς και η άδεια λειτουργίας που τους έχει χορηγηθεί από τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο ή την Περιφέρεια.
2. Η καταχώριση ανακοίνωσης με τα ανωτέρω και μόνο στοιχεία σε τηλεφωνικούς ή άλλους καταλόγους επικοινωνίας, σε τοπικά, εθνικά ή διεθνή ευρετήρια ιατρών και εν γένει επαγγελματιών ή άλλα ευρετήρια που εκδίδονται στον τομέα των υπηρεσιών, έντυπα ή ηλεκτρονικά.
4. Η δημιουργία και παρουσίαση επαγγελματικής ιστοσελίδας στο διαδίκτυο με το κατά τα ως άνω επιτρεπόμενο περιεχόμενο.
Άρθρο …
Επιτρέπεται η παροχή συνέντευξης στον τύπο, έντυπο και ηλεκτρονικό, από ιατρό είτε ατομικά είτε ως μέλος ή εργαζόμενος σε ιατρική εταιρία ή επιστημονικό ή κοινωφελή οργανισμό, με την προϋπόθεση ότι γίνεται μετά από σχετική ενημέρωση του οικείου Ιατρικού Συλλόγου και με σκοπό την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού επί ιατρικών ζητημάτων, και όχι την προβολή της επαγγελματικής δραστηριότητας του ιατρού ή του φορέα με απώτερο στόχο την επαγγελματική επικράτηση είτε του ιδίου προσωπικά είτε του φορέα για τον οποίο ενεργεί.
Άρθρο ..
Όταν ο ιατρός προβαίνει σε πάσης φύσεως ενέργεια ενημέρωσης του κοινού για επιστημονικά θέματα, και όποιο και αν είναι το μέσο επικοινωνίας που χρησιμοποιεί (ενημερωτικά φυλλάδια, τηλεοπτική ή ραδιοφωνική παρουσίαση, συμμετοχή σε εκδηλώσεις, ημερίδες, κ.α.) δεν πρέπει :
α) να γνωστοποιεί τα προσωπικά του τηλέφωνα, την διεύθυνση του και την ιστοσελίδα του,
β) να προσφέρει δώρα, πακέτα προσφορών ή εκπτώσεις επί της ιατρικής αμοιβής του,
γ) να αναφέρει πληροφορίες που αφορούν ιατρικές αμοιβές και τιμές,
δ) να παραπλανεί το κοινό ως προς τις ιατρικές υπηρεσίες που παρέχει με βάση το γνωστικό αντικείμενο της ειδικότητας του,
ε) να δημιουργεί μη ρεαλιστικές προσδοκίες ως προς τη θεραπεία πάσης φύσεως νόσων,
στ) να δημιουργεί σύγχυση στο κοινό σχετικά με τις συνέπειες που μπορεί να έχει για τη δημόσια υγεία μία ιατρική πράξη.
Άρθρο …
Δεν επιτρέπεται στον ιατρό και σε κάθε φορέα ΠΦΥ να συνάπτει συμφωνίες με εταιρείες προβολής και διαφήμισης, με σκοπό την προώθηση της φήμης του και την επαγγελματική προβολή του και να παραχωρεί συνεντεύξεις επί πληρωμή.
Άρθρο …
Δεν επιτρέπεται κάθε ενέργεια δημοσιότητας από μέρους του ιατρού και κάθε φορέα ΠΦΥ, που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την έμμεση παραβίαση των παραπάνω υποχρεώσεων.
Άρθρο ..
Η παραβίαση των διατάξεων του παρόντος, επισύρει διοικητικό πρόστιμο ποσού δύο χιλιάδων πεντακοσίων (2.500,00) ευρώ, το οποίο επιβάλλεται στον φορέα ΠΦΥ, ανεξάρτητα εάν είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο.
Σε περίπτωση υποτροπής επιβάλλεται πρόστιμο είκοσι πέντε χιλιάδων (25.000,00) ευρώ.
Σε περίπτωση παραβίασης κατ’ εξακολούθηση των διατάξεων περί διαφήμισης ανακαλείται προσωρινά η άδεια λειτουργίας με απόφαση της αρχής, η οποία τη χορήγησε, για χρονικό διάστημα από ένα μήνα έως και ένα χρόνο.
Άρθρο ..
Η διαπίστωση της παράβασης γίνεται από την Τριμελή Επιτροπή του άρθρου 10 του Π.Δ. 84/2001, όπως αυτό τροποποιήθηκε από τις διατάξεις του άρθρου 35 του Ν.4025/11 που είναι αρμόδια για τη διοικητική εποπτεία των ιδιωτικών φορέων ΠΦΥ. Η Επιτροπή που διενήργησε τον έλεγχο γνωστοποιεί εγγράφως με απόδειξη τη διαπίστωση παράβασης των διατάξεων του παρόντος στον παραβάτη, ο οποίος καλείται μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από τη γνωστοποίηση να υποβάλει έγγραφο υπόμνημα με τις απόψεις του. Αμέσως μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας και ανεξάρτητα από το αν ο παραβάτης έχει υποβάλει εγγράφως τις απόψεις του, η υπηρεσία που διενήργησε τον έλεγχο διαβιβάζει το φάκελο της υπόθεσης στο Δ.Σ. του κατά τόπο αρμοδίου Ιατρικού Συλλόγου.
Τα πρόστιμα επιβάλλονται με απόφαση του Δ.Σ. μετά από εισήγηση της Επιτροπής.
Τα πρόστιμα που επιβάλλονται βεβαιώνονται ως δημόσια έσοδα και κατατίθενται στο Ταμείο του εκάστοτε αρμόδιου Ιατρικού Συλλόγου.
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Η αδράνεια της πολιτείας και των αρμοδίων φορέων, το γεγονός ότι η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του ν. 2194/1994 ειδική πειθαρχική επιτροπή του ΚΕ.Σ.Υ., για τη διαφήμιση των ιδιωτικών φορέων δεν λειτούργησε ουσιαστικά, έχουν επιφέρει πλήρη αναρχία στον τομέα αυτό, που απάδει του κύρους του ιατρού, της φύσης της ιατρικής ως λειτούργημα και της υγείας ως οιονεί κοινωνικό αγαθό.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση επιχειρείται μία ενοποίηση του νομοθετικού πλαισίου για λόγους ασφάλειας δικαίου και νομιμότητας σύμφωνα με τη φύση των φορέων αυτών, αλλά και ο εκσυγχρονισμό του. Αντιμετωπίζονται κατά ενιαίο τρόπο όλοι οι ιδιωτικοί φορείς πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ανεξάρτητα από τη μορφή τους.
Εξάλλου η απαγόρευση της ιατρικής διαφήμισης των φορέων Π.Φ.Υ., δεν εμπίπτει στην κατηγορία των διοικητικών περιορισμών που αίρονται με το Ν.3919/2011 (ΦΕΚ 32 τ. Α').
Επιπλέον με τις προτεινόμενες διατάξεις οι ιατρικοί σύλλογοι καθίστανται αρμόδιοι για την επιβολή ενιαίου τύπου κυρώσεων για τους πάσης φύσεως φορείς πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
Πιστεύουμε ότι η προτεινόμενη κατά τα ανωτέρω τροποποίηση των κείμενων διατάξεων είναι επιβεβλημένη και ευελπιστούμε στην από μέρους σας στήριξη και προώθηση της. Είμαστε στη διάθεση σας για κάθε περαιτέρω συνεργασία.
Για το Δ.Σ. του Ι.Σ.Α.
Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας
Γεώργιος Πατούλης Ευστάθιος Τσούκαλος
